คำมอกน้อย
ชื่อวิทยาศาสตร์ : RUBIACEAE
ชื่อพื้นเมือง : กรบอก กระมอบ ไข่เน่า คมขวาน ฝรั่งโคก พญาผ่าด้าม พุดนา พุดน้ำผึ้ง สีดาโคก
รายละเอียด
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ไม้ต้นขนาดเล็ก สูง ๔-๘ เมตร ผลัดใบ เรือนยอดโปร่ง ยอดอ่อนมียางเหนียว เปลือกบางสีเทาดำ แตกเป็นแผ่นบางตามลำต้น ใบ ใบเดี่ยวเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก ใบรูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับหรือรูปขอบขนาน กว้าง ๓-๖ ซม. ยาว ๖-๑๔ ซม. ปลายใบแหลมโคนใบมน แผ่นใบมีขนหยาบๆ กระจาย ทั้ง ๒ ด้าน ขอบใบเรียบ เส้นแขนงใบข้างละ ๘-๑๐ เส้น ก้านใบสั้นมาก หูใบเชื่อมติดกันเป็นแผ่น ดอก สีขาวนวลแล้วเปลี่ยนเป็นสีเหลือง มีกลิ่นหอมออกเป็นดอกเดี่ยวที่ปลายกิ่ง กลีบเลี้ยงสีเขียวอ่อน ๕ กลีบ กลีบดอก ๕ กลีบ โคนเชื่อมติดกันเป็นรูปกรวย ดอกบานเต็มที่กว้าง๕-๖ ซม. ผล ผลแห้งไม่แตก สีน้ำตาลแกมเขียว รูปทรงรี แกมขอบขนาน กว้าง ๑.๕-๒.๕ ซม. ยาว ๒.๗-๔.๕ ซม.เปลือกแข็ง ปลายผลมีกลีบเลี้ยงติดอยู่ ๕ กลีบ มีหลายเมล็ดต่อผล
ประโยชน์
เป็นพืชสมุนไพร ลำต้นย่างไฟให้เหลืองต้มนำดื่มเป็นยาเจริญอาหาร