ต้นจาก Nypa fruticans Wurmb

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Arecaceae (Palmae)

ชื่อพื้นเมือง : ต้นจาก

รายละเอียด

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

จากเป็นพืชจำพวกปาล์ม ที่พบได้ทั้งในบริเวณน้ำจืด และน้ำกร่อย ที่มีน้ำเค็มขึ้นถึง มักจะขึ้นเป็นดงขนาดใหญ่ เรียกว่า ป่าจาก หรือ ดงจาก สามารถเติบโตได้ดีในดินโคลน ตามป่าชายเลน หรือบริเวณริมคลองที่มีไม้ให้ร่มเงาปะปนอยู่ด้วย ลำต้น เป็นพืชที่มีลำต้นอยู่ใต้ดิน ต้นตั้งตรง ส่วนที่เห็น คือส่วนใบและช่อดอกเท่านั้น ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนกชั้นเดียว เรียงเวียนสลับซ้อนกันแบบกลีบกุหลาบ ยาว 4 – 9 เมตร ใบย่อยรูปใบหอก เรียงตัว 2 แถว คล้ายใบมะพร้าว ที่โคนใบมีกะเปาะอากาศ ช่วยพยุงให้ใบชูขึ้น ส่วนกาบใบบางครั้งเรียก "พอนใบ" ดอก ช่อดอกแทงเป็นงวงออกมาจากกาบใย เรียก นกจาก โดยลักษณะช่อดอก มีสีเหลืองแสด กลมดอกตัวเมียอยู่บริเวณที่ปลาย และดอกตัวผู้ อยู่บริเวณโคนช่อดอก ผล มีเปลือกแข็ง กระจุกเป็นทะลายหลายผล เปลือกสีน้ำตาล เรียกว่า "โหม่งจาก" ข้างในมีเนื้อเมล็ดสีขาว มีปริมาณเนื้อไม่มากนัก รับประทานได้

ประโยชน์

การนำไปใช้ประโยชน์ ส่วนใบมาเย็บเป็นตับ (ตับจาก) นำไปใช้มุงหลังคา พอนจากใช้ทำเชื้อเพลิง ใบจากอ่อนตากแห้งใช้มวนยาสูบ ห่อขนมจาก ใบจากใช้ต้มน้ำดื่มแก้อาการท้องร่วงก้านช่อดอก ช่อดอก และผลจากนำมารับประทานได้